Turkish to Arabic Social Sciences History

Sultan II. Selim (1566 - 1574)’in hükümdarlığının son yıllarında Ayasofya’nın duvarları dışa doğru açılmaya başlamış ve yapı, bütünüyle yıkılma tehlikesiyle karşılaşmıştı, Bunun üzerine padişah, yanına devlet büyüklerini, Mimar Sinan başta olmak üzere hassa mimarlarını alarak Ayasofya’ya gelmiş, durumu yerinde görerek gerekli önlemleri aldırmıştır Mimar Sinan, yapıya bitişik evleri kaldırtmış, caminin iki yanında otuz beşer arşınlık (yaklaşık 24 metre) boşluk bırakarak yollar açmış, tahta minareyi yıkmış, kuzeybatı ile güneybatıya aynı zamanda payanda görevini üstlenecek iki minare daha eklemiştir Ayrıca Ayasofya’nın kuzeyine, yıkılan evlerden kalan yerlere yine dayanak olmak üzere iki payanda daha yaptırmıştır Sultan II Selim’in Mimar Sinan’a başlattığı bu onarım oldukça uzun sürmüş, çalışmalar Sultan II Murat’ın (1574-1595) saltanatının ilk yıllarında tamamlanmıştır

Mimar Sinan’ın XVI. yy da eklediği payanda duvarları ve minareler Ayasofya’yı bugüne taşımıştır. XIX. yy. ortasında ise ne yazık ki milyonlarca kilometrelik ülke içinde bunu gerçekleştirebilecek mimar bulunamadığı için olsa gerek Ayasofya’daki restorasyonu için İsviçre’den mimar getirilmiştir. Kardeşi Giuseppe’yle birlikte 1847-1849 arasında restorasyonu yürüten Gaspare Fossati, mozaiklerle ilgili de kapsamlı bir çalışma yapmıştır. Dökülen sıvaların altından parıldamaya başlayan mozaikler, Sultan Abdülmecid’in talimatıyla açılmış, bakım ve onarımları yapılmış ve daha sonra tahrip edilmeden tekrar sıvayla kapatılarak gizlenmiştir.