This site uses cookies. Some of these cookies are essential to the operation of the site, while others help to improve your experience by providing insights into how the site is being used. For more information, please see the ProZ.com privacy policy.
Cookie settings
Mp
boeken vlucht / vliegticket
Nov 10, 2005 12:20
18 yrs ago
Dutch term

houd(t)

Dutch Other Furniture / Household Appliances gebiedende wijs
Ik twijfel vaak over het gebruik van de gebiedende wijs, m.n. in vertalingen van gebruiksaanwijzingen e.d. Over het algemeen richt ik mij tot de lezer met de onpersoonlijke vorm 'men', maar vaak wordt het ook 'u'. Teneinde dit of dat te doen, dient u op het knopje x of y in te drukken. Wat doe ik dan met de gebiedende wijs vraag ik mij af... Houd de hamer vast of Houdt de hamer vast. De schrijfwijzer van renkema zegt dat de gebiedende wijs over het algemeen geen t krijg, de geb. wijs enkelvoud met u als onderwerp krijgt echter wel een t. Wat doe je dan met een losse zin in een tekst waar zowel u als men als het meervoud worden gebruikt? Wat vinden jullie? Alvast bedankt voor de suggesties.
Responses
3 Let op: gebiedende wijs versus inversie
3 +6 houd
4 +4 enkelvoud
3 houd
4 -3 houdt

Discussion

Emilie Nov 10, 2005:
...loopt u naar de pomp ... en houdt u gelijk de hamer even vast! Zo moet het - if you wanna have something gramatically correct.
Magda Talamini (asker) Nov 10, 2005:
Mijn excuses, ik geloof dat alles wat ik schrijf drie keer wordt weergegeven. Voor vixen: Maar wat als dan ik zeg tegen die ene Meneer Jansen: Loopt u naar de pomp! en ietsjes later in de tekst... en houd gelijk die hamer even vast! Ik besef dat het misschien mierenn...erij is maar toch vind ik het eigenlijk niet consequent.
Nicolette Ri (X) Nov 10, 2005:
Eens met de laatste opmerking van Paul. "Mevrouw, gaat u zitten" (een gewone zin met een onderwerp) heeft niets te maken met de gebiedende wijs (zonder onderwerp), die enkelvoud (houd/ga/geef) of meervoud kan zijn (houdt/gaat/geeft).Laatste vorm is antiek
Paul Peeraerts Nov 10, 2005:
Er zijn m.i. twee mogelijkeden in het enkelvoud: "houd de hamer vast" en "houdt u de hamer vast". "Houdt de hamer vast" is fout. Vgl. met een werkwoord waar je het beter hoort: "ga zitten" en in de beleefdheidsvorm "gaat u zitten".
Magda Talamini (asker) Nov 10, 2005:
Mijn excuses, ik geloof dat alles wat ik schrijf drie keer wordt weergegeven. Voor vixen: Maar wat als dan ik zeg tegen die ene Meneer Jansen: Loopt u naar de pomp! en ietsjes later in de tekst... en houd gelijk die hamer even vast! Ik besef dat het misschien mierenn...erij is maar toch vind ik het eigenlijk niet consequent.
Magda Talamini (asker) Nov 10, 2005:
Mijn excuses, ik geloof dat alles wat ik schrijf drie keer wordt weergegeven. Voor vixen: Maar wat als dan ik zeg tegen die ene Meneer Jansen: Loopt u naar de pomp! en ietsjes later in de tekst... en houd gelijk die hamer even vast! Ik besef dat het misschien mierenn...erij is maar toch vind ik het eigenlijk niet consequent.
Magda Talamini (asker) Nov 10, 2005:
Mijn excuses, ik geloof dat alles wat ik schrijf drie keer wordt weergegeven. Voor vixen: Maar wat als dan ik zeg tegen die ene Meneer Jansen: Loopt u naar de pomp! en ietsjes later in de tekst... en houd gelijk die hamer even vast! Ik besef dat het misschien mierenn...erij is maar toch vind ik het eigenlijk niet consequent.
Magda Talamini (asker) Nov 10, 2005:
Nogmaals: Antoinette et al. het gaat NIET om het meervoud, zoals beschreven in de link van Onze Taal.
Magda Talamini (asker) Nov 10, 2005:
Nogmaals: Antoinette et al. het gaat NIET om het meervoud, zoals beschreven in de link van Onze Taal.
Magda Talamini (asker) Nov 10, 2005:
Nogmaals: Antoinette et al. het gaat NIET om het meervoud, zoals beschreven in de link van Onze Taal.
Emilie Nov 10, 2005:
Hallo. GRAMATICALLY CORRECT is volgens mij en mijn (niet oude) boeken "T" te gebruiken als het om "U" gaat. Dus, de gebiedende wijs voor "U" is met "T" in de beleefde vorm (modern of niet). In het geval van "JE" geen "T".
Magda Talamini (asker) Nov 10, 2005:
Nogmaals: Antoinette et al. het gaat NIET om het meervoud, zoals beschreven in de link van Onze Taal.
Magda Talamini (asker) Nov 10, 2005:
Ik citeer nog even Renkema: "vroeger was er een strikt onderscheid tussen geb.wijs enkelv. (zonder t) en meerv. (met t). De gebiedende wijs in het mv. is in het dagelijks gebruik steeds meer in onbruik gemaakt." Nicolette, ik geloof dat jij dit bedoelt, het meervoud dus, maar waar ik het over had was meer de beleefdheidsvorm, dwz: als ik in 2 zinnen daarvoor de lezer met u heb aangesproken en de zin zelf is Houd(t) de hamer vast, schrijf ik dan Houd of verplicht de impliciete verwijzing naar die "U" me om Houdt te schrijven. Ik weet dat het plechtig klinkt, maar eigenlijk was ik gewoon op zoek naar een "grammatically correct" antwoord.
Magda Talamini (asker) Nov 10, 2005:
Ik citeer nog even Renkema: "vroeger was er een strikt onderscheid tussen geb.wijs enkelv. (zonder t) en meerv. (met t). De gebiedende wijs in het mv. is in het dagelijks gebruik steeds meer in onbruik gemaakt." Nicolette, ik geloof dat jij dit bedoelt, het meervoud dus, maar waar ik het over had was meer de beleefdheidsvorm, dwz: als ik in 2 zinnen daarvoor de lezer met u heb aangesproken en de zin zelf is Houd(t) de hamer vast, schrijf ik dan Houd of verplicht de impliciete verwijzing naar die "U" me om Houdt te schrijven. Ik weet dat het plechtig klinkt, maar eigenlijk was ik gewoon op zoek naar een "grammatically correct" antwoord.

Responses

58 mins
Selected

Let op: gebiedende wijs versus inversie

Ik vind je voorbeeld niet goed:
"Teneinde dit of dat te doen, dient u op het knopje x of y in te drukken."

Het betreft hier namelijk inversie in plaats van gebiedende wijs. Inversie wil zeggen plaatsverwisseling van onderwerp en gezegde, omdat de "vloeibaarheid" van de zin ddit vereist. Je ziet dat wanneer je de zinsdelen omkeert (met behoud van betekenis van de zin):
"U dient op het knopje x of y te drukken teneinde dit of dat te doen"

Daarnaast vraag ik me af waarvoor dient dient. Waarom niet:
"Druk op knopje x of y, om dit of dat te doen"

Of weer in jouw volgorde:
"Wanneer u dit of dat wilt doen, drukt u op knopje x of y"
Note from asker:
Je hebt gelijk, het zinnetje met teneinde 'diende' slechts als voorbeeld van een tekst die voorafging aan de geb. wijs, dus dit was niet een voorbeeld van de geb. wijs zelf. Zoals jij aangeeft is het beter de geb. wijs te gebruiken dan 'dienen', maar vandaar dus mijn dilemma...
Something went wrong...
4 KudoZ points awarded for this answer. Comment: "Ik geef je de punten niet voor dit antwoord maar voor je agree en uitleg op het antwoord van Hester. Als ik het goed heb begrepen (...) hangt het er dus vanaf of de U direct achter de pv. staat of niet (ook al is de persoon waar ik mij tot richt een "U"). Bedankt aan jou en aan iedereen die zich in de discussie heeft gemengd!"
+6
5 mins

houd

Tja, dat is inderdaad een lastige kwestie. Ik zou denk ik toch kiezen voor zonder -t, omdat het anders wel erg plechtstatig overkomt.
Peer comment(s):
agree Henk Peelen : hou je vast! Helemaal geen lastige kwestie volgens mij. "Houd de hamer vast" of "houdt u de hamer vast", niet "houdt de hamer vast", "hout de hamer vast", "hout u de hamer vast" of "houd u de hamer vast".
8 mins
Als zowel 'u' als meervoud zouden kunnen volgen, is het wel lastig. De een moet met -t, de ander liever zonder. Dus moet je kiezen, en dan is zonder beter.
agree Ann VDP : idd, helemaal met Henk eens, gebiedende wijs: houd, zonder 't'
10 mins
agree Paul Peeraerts : met Henk
11 mins
agree Antoinette Verburg : http://www.onzetaal.nl/advies/beidt.html
17 mins
agree joeky janusch
22 mins
agree Liesbeth Huijer
3 hrs
Something went wrong...
-3
11 mins

houdt

1. Voor een verzoek kunnen we ook de INFINITIEF gebruiken. Maar meestal is het niet het geval bij vertalingen. (langzaam open maken, naar ... gaan, etc.)
2. Als beleefde vorm gebruiken we de "u"-vorm: Komt u eens!
3. In de schrijftaal gebruiken we voor het meervoud stam + t (komt allen! Weest voorzichtig!)

Ik zou in ieder geval "ouderwets" vertalen. Dus "u" gebruiken en met 'T'.



Peer comment(s):
disagree Paul Peeraerts : Zo leerde ik het ook in 1950, maar nu spreekt niemand zo.
4 mins
Ik heb het nog pas zo geleerd! In 2002.
disagree Henk Peelen : in komt allen lijkt het logisch omdat het een mooie brugklank is tussen de nasale m en de keelklank (?) a, maar is grammaticaal gewoon fout. Weest voorzichtig zegt al helemaal niemand
7 mins
In 2002 zo geleerd!
disagree vixen : 2) Komt allen is een archaïsche vormen; tegenwoordig zeggen we 'wees voorzichting' 2) hier gaat het niet meer om een gebiedende wijs, maar om een combinatie met pers. vnw. (u).
30 mins
Something went wrong...
+4
4 mins

enkelvoud

het gebruik van meervoud is ouderwets
houd vast dus.


--------------------------------------------------
Note added at 8 mins (2005-11-10 12:28:57 GMT)
--------------------------------------------------

De beste manier om erachter te komen, is een werkwoord te gebruiken waar je het hoort.
Je zegt "geef geld aan het Rode Kruis", en niet "geeft geld aan het Rode Kruis".

--------------------------------------------------
Note added at 19 mins (2005-11-10 12:40:03 GMT)
--------------------------------------------------

Voor Emilie: zo leerde ik het in

--------------------------------------------------
Note added at 19 mins (2005-11-10 12:40:03 GMT)
--------------------------------------------------

Voor Emilie: zo leerde ik het in

--------------------------------------------------
Note added at 22 mins (2005-11-10 12:42:41 GMT)
--------------------------------------------------

1958 al niet meer. De plechtstatige vorm ("komt allen tezamen, jubelend van vreugde", etc. etc.) leeft nog wel voort, maar in het dagelijks gebruik is het toch "kinderen kom binnen".
Peer comment(s):
agree Henk Peelen
11 mins
agree Paul Peeraerts
13 mins
agree Antoinette Verburg : http://www.onzetaal.nl/advies/beidt.html
19 mins
agree vixen : Zelf denk ik altijd aan het voorbeeld 'Loop naar de pomp' of 'Ga direct naar de gevangenis, ga niet langs AF...' ;-)
33 mins
Something went wrong...
23 mins

houd

Eens met Henk. De enige andere aanleiding om tegenwoordig houdt te schrijven is als je combinaties maakt als: houdt u zich vast! Maar daar kun je altijd "houd u vast" van maken.

Koopt Nederlandsche waar, dan helpen wij elkaar.
Something went wrong...
Close search
Term search
  • All of ProZ.com
  • Term search
  • Jobs
  • Forums
  • Multiple search